Að VERA .... eða að VERA að VERA (ekki) ..!?

Kæru málnotendur - Don Kíkódi hélt úti sínu einkastríð og barðist lengi vel - án mikils árangurs.  Ég leita að bandamönnum í varnarlið. Það eru einhverjir tilbúnir í slaginn, en ég veit bara ekki hvar þá er að finna og enginn gerir byltingu einsamall.

   Þessi íslenska þýðing á enskri málnotkun hefur breiðst út eins og fnykur. Það mætti fækka um mörg orð i greinum og töluðu máli ef notuð væri "gamla" íslenskan. Þetta fer alveg öfugt ofaní mig og marga sem ég þekki. Ég hlusta mjög mikið á útvarp, svo oft gapi ég, hósta og svelgist á þegar ég heyri ambögurnar sem smokrast út úr fólki. Einum fjölmiðlamanni man ég eftir í svipinn sem ekki er dottinn í'ða; Þórhallsson á Útvarpi Sögu (leitt að muna ekki í bili hvað hann heitir) Arnþrúður var lengst af í náðinni (hjá mér)   en nú virðist henni vera að elna sóttin. Það þyrfti bara að lyfta henni aftur upp á teinana, hún kann þetta allt; þau þrjú, Karlsdóttir, Þórhallsson og Tómasson eru öll mjög vel máli farin og kunna þetta vel. Mér heyrist bara að smitið sé komið í vitin á þeim.  

“Þeir voru að græða gífurlega á síðasta ári!”                  Þeir græddu gífurlega á síðasta ári.

“Þau voru ekkert að skilja kennarann”                          Þau skildu ekki kennarann.

“Menn eru ekkert að kynna sér skilmálana”                   Menn kynna sér ekki skilmálana.

“Hann er að fara til útlanda þrisvar á ári”                        Hann fer til útlanda þrisvar á ári.

“Menn eru að tryggja sig fyrir svona ferðir”                    Menn tryggja sig fyrir svona ferðir.

“Ég er að gera ráð fyrir auknum vindhraða”                   Ég geri ráð fyrir auknum vindhraða.

"Þeir voru ekkert að tíma að kaupa þetta" (*)                Þeir tímdu ekkert að kaupa þetta

(*) heyrt 8.1.08 í útvarpi (viðmælandi, EKKI þáttagerðarmaður)

Beturvitringur

ER GAMLA FÓLKIÐ AÐ LÁTAST?

Skrifað stóð í dagblaði að gamalt fólk væri að látast, án þess að nokkur vissi það fyrr en löngu síðar. 

Af hverju er það að látast úr því enginn er til þess að blekkja? Er það að látast vera sjúklingar kannski?  Nei, blessaður ritarinn átti við að einstaklingar dæju heima hjá sér án þess að nokkur frétti af því fyrr en löngu síðar.

 GÁFUMENN OG AÐRIR MENN

Getur verið að maður virðist klárari ef notuð er útlenska sem bleytt hefur verið í, hún sett í miðflóttaaflsþeyti, svo toguð upp, hrist og loks notuð sem íslenska?   ....

DULRÆNT MENNI sagði í útvarpi í gær:  “Fyrir nokkru hafði ég draum”.  Kannski er hann fjarskyldur M.L. King og hefur gleymt sér augnablik, - að venjan sé að segja að mann hafi dreymt.  Sú afsökun slappaðist þegar hann kvaddi með: “Eigðu góðan dag”. Það var örugglega vel meint hjá honum eins og búðarmanninum sem þakkaði mér í dag fyrir viðskiptin og kvaddi: “Hafðu góðan dag”.  Kvikindislega brosti ég og sagði” “Já, sömuleiðis, hafðu það gott”.  Mér finnst ég alltaf mest elskuleg þegar ég kveð og segi:  “Gangi þér vel” . “Hafðu það gott” finnst mér líka vingjarnlegt.

Nú er komið að játningu:  Ég segi oft "ókei" og heilsa oft, sérstaklega yngri kynslóðinni, með: “Hæ”.

En út fyrir mínar varir fer aldrei “bæ” nema þá að ég sé þá bara að fara niður í bæ.

Uns síðar...

Kveðja,

Beturvitringur

7.janúar 2008

Málþroski menntamanna og annarra kvenmanna og karlmanna

Það er sama hvort það eru unglingar, afgreiðslufólk, dálkahöfundar, fréttaritarar, -menn, þáttagerðarmenn, opinberir embættismenn (já, já, þingmenn, ráðherrar - og já, m.a.s. menntamálaráðherra) eða leikskólakrakkar... of margir éta upp erlendar setningamyndir, gleypa þær hráar og gubba þeim svo á samferðafólkið. 

Sá hópur sem talar helst íslenskuna, eru þeir sem eldri eru og viti menn... útlendingar! sem hafa lagt sig eftir að læra málið vel. Það kann vel að heyrast hreimur en dásamlegt að heyra þessar "aumu útlendingalufsur" nota eignarfall, viðtengingarhátt og íslenska setningagerð.  Skítt með eina og eina vitlausa beygingu, þrátt fyrir þær eru þeir oft betri en innfæddir.  Hitt er orðið verra þegar ég og þjáningasystkin mín (sem vilja að íslenskan haldi heilsu) erum farin að heiladofna og grípa til sumra vitleysanna óafvitandi.

Fyrst heyrðust vitleysurnar frá unglingum (tók fyrst eftir: "Ég er bara ekki að skilja þetta" árið 2000), svo eldra fólki.  Loks breiddist plágan yfir söfnuðinn eins og skítalykt í mátulegum vindstyrk.

Við vinfrænkur sem deilum þessum áhuga og væntumþykju um "þjóð og tungu"   köllum þessar "virku kynslóðir" sem heyrist mest í - og frá:  "ÉG-ER-EKKI-AÐ-SKILJA-ÞETTA-KYNSLÓÐINA!"

Ég ætla að prófa þessa ritskjóðu og gá hvort samferðafólk mitt fær ekki aðeins hvíld frá hneykslun, rausi og nöldri frá mér.  Ég geri mér líka vel grein fyrir því að ég fái nú aldeilis að heyra það ef mér verður á í málfræði og/eða stafsetningu. Þá er það að segja, að fullkomnun er ekki markmiðið.

Ekki væri verra ef e-r með svipaðar skoðanir rækjust nú á þetta og við gætum svo gert með okkur samsæri um að heilaþvo (... tilbaka... heilaþvo aftur!) þessa leiksoppa lítillar málvitundar og staðið síðan með þeim í fylkingarbrjósti og varist útlendum subbuskap í málið.

Að lokum - í bili -.  Þótt ég skrifi svona fjálglega um nauðgun íslenskunnar, er ég ekki pipraðri en svo að mér finnst eiginlega allt í lagi að fólk sletti svolítið... svo framarlega að það viti að það er ekki að tala íslensku!  Mér finnst líka mjög hallærislegt þegar fólk er að því komið að sletta (getur komið fyrir á bestu bæjum, ekki síst þegar fólk er stressað t.d. í sjónvarpi) og segir:  "... eins og maður segir á vondri íslensku 'global' þáttur..."  Þetta er ekkert vond íslenska, alls ekki, þetta er góð enska!

Gaman væri að fá "heimsókn", athugasemdir, ábendingar og herbrögð til að plástra og heila tunguna (hún er með skán og veldur (and)-fýlu)

Kannski tek ég málnotkunarpúlsinn á fjölmiðlum og embættismönnum. Sennilega verð ég ráðkæn og hrósa þeim sem mér finnst fara vel með.  Skussunum gef ég tækifæri til að bæta sitt ráð/mál áður en ég ræðst beint að þeim. Það getur farið svo að það verði óþarfi.

Málþroski menntamanna og annarra kvenmanna og karlmanna

Það er sama hvort það eru unglingar, afgreiðslufólk, dálkahöfundar, fréttaritarar, -menn, þáttagerðarmenn, opinberir embættismenn (já, já, þingmenn, ráðherrar - og já, m.a.s. menntamálaráðherra) eða leikskólakrakkar... of margir éta upp erlendar setningamyndir, gleypa þær hráar og gubba þeim svo á samferðafólkið. 

Sá hópur sem talar helst íslenskuna, eru þeir sem eldri eru og viti menn... útlendingar! sem hafa lagt sig eftir að læra málið vel. Það kann vel að heyrast hreimur en dásamlegt að heyra þessar "aumu útlendingalufsur" nota eignarfall, viðtengingarhátt og íslenska setningagerð.  Skítt með eina og eina vitlausa beygingu, þrátt fyrir þær eru þeir oft betri en innfæddir.  Hitt er orðið verra þegar ég og þjáningasystkin mín (sem vilja að íslenskan haldi heilsu) erum farin að heiladofna og grípa til sumra vitleysanna óafvitandi.

Fyrst heyrðust vitleysurnar frá unglingum (tók fyrst eftir: "Ég er bara ekki að skilja þetta" árið 2000), svo eldra fólki.  Loks breiddist plágan yfir söfnuðinn eins og skítalykt í mátulegum vindstyrk.

Við vinfrænkur sem deilum þessum áhuga og væntumþykju um "þjóð og tungu"   köllum þessar "virku kynslóðir" sem heyrist mest í - og frá:  "ÉG-ER-EKKI-AÐ-SKILJA-ÞETTA-KYNSLÓÐINA!"

Ég ætla að prófa þessa ritskjóðu og gá hvort samferðafólk mitt fær ekki aðeins hvíld frá hneykslun, rausi og nöldri frá mér.  Ég geri mér líka vel grein fyrir því að ég fái nú aldeilis að heyra það ef mér verður á í málfræði og/eða stafsetningu. Þá er það að segja, að fullkomnun er ekki markmiðið.

Ekki væri verra ef e-r með svipaðar skoðanir rækjust nú á þetta og við gætum svo gert með okkur samsæri um að heilaþvo (... tilbaka... heilaþvo aftur!) þessa leiksoppa lítillar málvitundar og staðið síðan með þeim í fylkingarbrjósti og varist útlendum subbuskap í málið.

Að lokum - í bili -.  Þótt ég skrifi svona fjálglega um nauðgun íslenskunnar, er ég ekki pipraðri en svo að mér finnst eiginlega allt í lagi að fólk sletti svolítið... svo framarlega að það viti að það er ekki að tala íslensku!  Mér finnst líka mjög hallærislegt þegar fólk er að því komið að sletta (getur komið fyrir á bestu bæjum, ekki síst þegar fólk er stressað t.d. í sjónvarpi) og segir:  "... eins og maður segir á vondri íslensku 'global' þáttur..."  Þetta er ekkert vond íslenska, alls ekki, þetta er góð enska!

Gaman væri að fá "heimsókn", athugasemdir, ábendingar og herbrögð til að plástra og heila tunguna (hún er með skán og veldur (and)-fýlu)

Kannski tek ég málnotkunarpúlsinn á fjölmiðlum og embættismönnum. Sennilega verð ég ráðkæn og hrósa þeim sem mér finnst fara vel með.  Skussunum gef ég tækifæri til að bæta sitt ráð/mál áður en ég ræðst beint að þeim. Það getur farið svo að það verði óþarfi.

EY